Γιώργος Ανδρούτσος: “Οι άνθρωποι είναι αυτό που με ενδιαφέρει και φυσικά οι τρόποι ύπαρξής τους”

Γιατί δημιουργείς Τέχνη/ γιατί έγινες καλλιτέχνης;

Ξεκίνησα τη καλλιτεχνική ενασχόληση από μια πρωτόλεια εσωτερική ανάγκη για έκφραση και επικοινωνία. Το θυμάμαι αυτό από την παιδική μου ηλικία. Ωστόσο, όσο αναπτύσσεσαι η κοσμό– αντίληψη που έχει ο καθένας και η προσωπικότητα του, τόσο μεταλλάσσεται  η καλλιτεχνική διαδικασία σε στάση ζωής, σε θέση. Μια θέση, νομίζω καθαρά πολική. Όχι φυσικά με την έννοια της κομματικότητας ή της αυστηρής και στείρας καλλιτεχνικό-ιδεολογικής στράτευσης. Κυρίως αφορά την στάση μας απέναντι στη κοινωνία που ζούμε, τις επιλογές που έχουμε και τις πλευρές που διαλέγουμε. 

Πώς επιλέγεις ένα θέμα; Από πού εμπνέεσαι;

Γενικά μου αρέσει να ζωγραφίζω πρόσωπα, θεωρώ ότι το πορτραίτο συμπυκνώνει την ανθρώπινη υπόσταση με τρόπο μοναδικό. Οι άνθρωποι είναι αυτό που με ενδιαφέρει και φυσικά οι τρόποι ύπαρξής τους. Είναι αυτό που με γεμίζει. 

Πότε φτάνεις στο σημείο να είσαι σίγουρος ότι το έργο σου έχει τελειώσει και μπορεί να εκτεθεί;

Η αλήθεια είναι ότι ποτέ δεν είμαι απόλυτα σίγουρος για πού τελειώνει ένα έργο. Το κάθε ένα έχει το δικό του όριο, το δικό του τέλος που ποτέ σχεδόν δεν επαναλαμβάνεται σε κάποιο επόμενο σχέδιο με τον ίδιο ακριβώς τρόπο. Ωστόσο αυτό δεν με εμπόδισε ποτέ να τα εκθέσω. Έχω εκθέσει έργα με συνειδητά λάθη θεωρώντας ότι καταδεικνύουν την προσπάθεια, τους πειραματισμούς και τα σχεδιαστικά μονοπάτια που ακολούθησα μέχρι να καταλήξω σε έργα νέα που δεν περιέχουν τα προηγούμενα λάθη. Το αγαπώ το λάθος, άλλοτε είναι μεγάλος δάσκαλός και άλλοτε κρυφός συνοδοιπόρος.   

Θεωρείς ότι εκφράζεσαι πολιτικά μέσα από την Τέχνη σου;

Πιστεύω πως η τέχνη εμπεριέχει πολιτική πρόθεση, άλλες φορές με τρόπο συνειδητό και άλλες φορές χωρίς καν να έχουμε συναίσθηση του περιεχομένου ακόμα και του δικού μας έργου. Κάθε σύνολο καλλιτεχνημάτων που δεν θέλουν απλά να έχουν διακοσμητικό χαρακτήρα (και αυτό βέβαια αποτελεί θέση), περιέχουν κατά ανάγκη μια άποψη, μια στάση , την οποία εγώ ονομάζω πολιτική γιατί ακριβώς σχετίζεται με κάτι πέρα από τον εαυτό μας (ακόμα κ αν πηγάζει από μια εσωτερική ανάγκη του καλλιτέχνη). Αποτελεί μια διάδραση (ανεξάρτητα από τη μορφή και το πρόσημο) του εαυτού μας με όλους τους εν δυνάμει θεατές-ακροατές. Αυτό από μόνο του σα γεγονός ενέχει μια κοινωνικότητα, μια κατ’ ανάγκη άτυπη επικοινωνία για ζητήματα που μας αφορούν όλους λίγο ή πολύ. Άρα, υποβόσκει πάντα μια άποψη, μια στάση ή μια πρόταση για τον τρόπο οργάνωσης αυτής της κοινωνίας (συνειδητή ή όχι) και αυτό είναι πολιτική.

LockDown: αφορμή για εσωτερίκευση ή παράγοντας περιορισμού της έμπνευσης σου;

Εξ ορισμού ο καταναγκασμός του LockDown προκαλεί μια γενικευμένη εσωτερική αναμόχλευση, η οποία έρχεται σε σύγκρουση με την λογική υποχρεωτικότητα της μοναδικά ιδιαίτερης περίστασης της πανδημίας.   Δεν επηρεάζεται η δημιουργικότητα σαν αυτόνομη λειτουργία, επηρεάζεται ολόκληρη η ύπαρξή μας. Δυστυχώς οι κυβερνήσεις σε πολλές χώρες βρέθηκαν κατώτερες των περιστάσεων και αντί να αξιοποιήσουν θετικά τον χρόνο που κερδήθηκε από το  πρώτο πραγματικά τρομαχτικό  LockDown, λαμβάνοντας όλα τα αναγκαία μέτρα έτσι ώστε να μη χρειαστεί να πάμε εκ νέου σε καθολικό κλείσιμο και να μη θρηνούμε τόσους αδικοχαμένους συνανθρώπους μας, προτίμησαν εν τέλει με λογιστική και επικοινωνιακή διαχείριση να αντιμετωπίσουν αυτό το πολύ σοβαρό ζήτημα. 

Πως καταφέρνεις να βιοπορίζεσαι σε μια περίοδο που οι πωλήσεις έργων Τέχνης είναι σαφώς περιορισμένες; Πως επιβιώνεις;

Είναι μια πολύ δύσκολη περίοδος για όλους τους εργαζόμενους, τους άνεργους αλλά και τους αυτοαπασχολούμενους ή και για πολλούς μικρούς επιχειρηματίες. Το ίδιο φυσικά ισχύει και για τους καλλιτέχνες σε οποιουδήποτε πεδίο και αν ασκούν την τέχνη τους. Προσωπικά εργάζομαι ως αναπληρωτής εκπαιδευτικός πράγμα που μου εξασφαλίζει, χωρίς όμως μόνιμό και σταθερό τρόπο, το βιοπορισμό μου ανεξάρτητα από τις ευμετάβλητες καλλιτεχνικές καταστάσεις. 

Είσαι ικανοποιημένος από την κρατική μέριμνα για την ενίσχυση των επαγγελμάτων του Πολιτισμού;

Είναι δύσκολο σ΄ αυτό το ιστορικά προσδιορισμένο πλαίσιο που διακατέχεται ακόμα από μεσαιωνικού τύπου οικονομικές αρχές, «προκαταλήψεις και δεισιδαιμονίες», να πείσεις τον οποιοδήποτε αρμόδιο για την χρησιμότητα της τέχνης και του πολιτισμού. Έχω την αίσθηση ότι απλά ανέχονται τους καλλιτέχνες (ή εμείς αυτούς;).   Όλα ανάγονται σε μια κανονιστική χρησιμότητα και ότι παρεκκλίνει από τους λογιστικούς υπολογισμούς αυτόματα μπαίνει στο περιθώριο: ο πολιτισμός είναι αυτό το περιθώριο που ωστόσο απελευθερώνει και ολοκληρώνει τον άνθρωπο.      

 Όλα τα έως τώρα στοιχεία των κοινωνικών επιστημόνων δείχνουν ότι τα ΛΟΑΤ άτομα υπόκεινται μεγαλύτερη καταπίεση εν μέσω πανδημίας. Θα στήριζες καμπάνιες για τα δικαιώματά τους προκειμένου στην επόμενη πανδημική κατάσταση να βρίσκονται σε μια κάπως πιο ισότιμη κατάσταση; για παράδειγμα ως άνθρωπος των τεχνών θα στήριζες το δικαίωμα σε γάμο;τη δυνατότητα τεκνοθεσίας;

Στηρίζω γενικά κάθε προσπάθεια της κοινότητας που κινείται στη κατεύθυνση της απελευθέρωσης των ανθρώπων από κάθε είδους καταπίεση η οποία αποτελεί απόρροια του σημερινού ολοκληρωτικού τρόπου οργάνωσης της κοινωνίας μας, τόσο υλικά όσο και ιδεολογικά. Είναι δικαίωμα κάθε ανθρώπου να προσδιορίζει τον εαυτό σου σε σχέση με τις σεξουαλικές του προτιμήσεις, τις θρησκευτικές και πολιτικές του πεποιθήσεις, με την προϋπόθεση βέβαια να σέβονται τη ζωή και την ελευθερία των υπολοίπων. Δυστυχώς όμως ζούμε σε μια εποχή αναντίστοιχη των δυνατοτήτων της. Έχουμε από τη μια έναν τεράστιο τεχνολογικό-επιστημονικό πλούτο και από την άλλη μια βαθιά σκοταδιστική κοσμοαντίληψη.