Επιμέλεια κειμένων-μετάφραση:South Soul
Σε μια σημαντική απόφαση που εκδόθηκε πρόσφατα, ένα όργανο της Συνθήκης των Ηνωμένων Εθνών κάλεσε την κυβέρνηση της Σρι Λάνκα να καταργήσει το νόμο της που ποινικοποιεί την ενήλικη, συναινετική σεξουαλική πράξη μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου – συμπεριλαμβανομένων των γυναικών.
Η υπόθεση υποβλήθηκε στο πλαίσιο της Σύμβασης για την Εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών (CEDAW) από τη Rosanna Flamer-Caldera, ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των ΛΟΑΤ, η οποία αντιμετώπισε παρενόχληση και διακρίσεις λόγω του σεξουαλικού προσανατολισμού της και της υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των σεξουαλικών μειονοτήτων και των μειονοτήτων των φύλων.
Η απόφαση της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την εξάλειψη των διακρίσεων εις βάρος των γυναικών αφορούσε τον Ποινικό Κώδικα της Σρι Λάνκα, ένα κατάλοιπο της βρετανικής αποικιοκρατίας που χρονολογείται από το 1883. Το άρθρο 365 τιμωρεί την “σαρκική επαφή ενάντια στην τάξη της φύσης” με έως και 10 χρόνια φυλάκισης και πρόστιμο. Το άρθρο 365Α τιμωρεί “κάθε πράξη προσβολής δημόσιας αιδούς” με ποινή φυλάκισης έως δύο χρόνια και πρόστιμο.
Οι διατάξεις αυτές είναι ευρέως κατανοητές για την ποινικοποίηση του συναινετικού σεξ μεταξύ συντρόφων του ίδιου φύλου. Το άρθρο 365Α αρχικά ποινικοποίησε τις σχέσεις μεταξύ ανδρών του ιδίου φύλου. Ωστόσο, η διάταξη τροποποιήθηκε το 1995 μετά την κριτική του νόμου ότι εισάγει διακρίσεις λόγω φύλου, ώστε να συμπεριλάβει και τις σεξουαλικές σχέσεις μεταξύ γυναικών.
Πολλές χώρες ποινικοποιούν μόνο τις σχέσεις μεταξύ ανδρών και τουλάχιστον 38 χώρες ποινικοποιούν τις σχέσεις μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου ανεξάρτητα από το φύλο ή ποινικοποιούν ρητά τη σεξουαλική σχέση μεταξύ των γυναικών. Τουλάχιστον 10 χώρες έχουν θεσπίσει ρητά νόμους που ποινικοποιούν το σεξ μεταξύ γυναικών καθώς και ανδρών από το 1986. Σε μερικές περιπτώσεις, αυτή η κίνηση διαστρεβλώθηκε ως χειρονομία προς την ισότητα – όπως στην περίπτωση της Σρι Λάνκα.
Σε όλο τον κόσμο, οι νόμοι που ποινικοποιούν τις σχέσεις μεταξύ ομοφυλοφίλων καταργούνται, καθώς τα δικαστήρια και οι κυβερνήσεις αναγνωρίζουν ότι εισάγουν διακρίσεις και είναι επιβλαβείς – συμπεριλαμβανομένου του ινδικού Ανώτατου Δικαστηρίου που κατήργησε το άρθρο 377 του ποινικού κώδικα το 2018.
Σε μια έκθεση του 2016, το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων κατέγραψε ότι ο ποινικός κώδικας της Σρι Λάνκα ρίχνει σκιά στις ζωές των ΛΟΑΤ ανθρώπων, επηρεάζοντας την ικανότητά τους να έχουν πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη και τη στέγαση και δημιουργεί πίεση για απόκρυψη και «συμμόρφωση» της ταυτότητάς τους.
Η απόφαση της επιτροπής CEDAW σημείωσε ότι «η ποινικοποίηση της σεξουαλικής δραστηριότητας μεταξύ γυναικών στη Σρι Λάνκα είχε ως αποτέλεσμα η Flamer-Caldera να δυσκολεύεται να βρει σύντροφο, να κρύβει τις σχέσεις της και διατρέχει τον κίνδυνο να ερευνηθεί και να διωχθεί ποινικά σε αυτό το πλαίσιο».
Με την έκκληση αυτή για αλλαγή από την επιτροπή CEDAW, η Σρι Λάνκα θα πρέπει επειγόντως να καταργήσει τον παρωχημένο και μεροληπτικό νόμο της.
«Η απόφαση αυτή είναι σημαντική για εκατομμύρια ποινικοποιημένες λεσβίες και αμφιφυλόφιλες γυναίκες σε όλο τον κόσμο. Οι περισσότερες από τις 40 και πλέον χώρες που ποινικοποιούν επί του παρόντος τις σχέσεις μεταξύ των γυναικών έχουν υπογράψει οικειοθελώς τη Σύμβαση και τώρα παραβιάζουν κατάφωρα τις δεσμευτικές νομικές υποχρεώσεις της», δήλωσε η Téa Braun, Διευθύνουσα Σύμβουλος της HDT στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Ο Νοτιοαφρικάνος λεσβιακός ακτιβιστής Steve Letsike, Εκτελεστικός Διευθυντής του Κεφαλαίου 2 της Access και νυν Πρόεδρος του Δικτύου Ισότητας της Κοινοπολιτείας δήλωσε: «Αυτού του είδους η απόφαση καταδεικνύει την αλήθεια που έχει απορριφθεί για τόσα πολλά πονεμένα χρόνια!»
Η Σύμβαση, η οποία περιγράφεται ως διεθνές νομοσχέδιο για τα δικαιώματα των γυναικών, αποτελεί επίσης ημερήσια διάταξη δράσης των χωρών για τη διασφάλιση της απόλαυσης αυτών των δικαιωμάτων, με τη συντριπτική πλειοψηφία των κρατών μελών του ΟΗΕ να δεσμεύονται από αυτήν.
Η Flamer-Caldera και το HDT εργάστηκαν στην υπόθεσή της για σχεδόν οκτώ χρόνια, βασιζόμενοι σε στοιχεία από τις εκθέσεις Breaking The Silence και Fighting against Homophobic Violence and Hate Crimes, μαζί με αφηγήσεις από πρώτο χέρι από τη Flamer-Caldera που περιγράφουν τη ζωή στη Σρι Λάνκα για γυναίκες όπως η ίδια, και αναδεικνύει την τοπική και παγκόσμια έκταση και τον αντίκτυπο της ποινικοποίησης των λεσβιών και αμφιφυλόφιλων γυναικών.
Πηγές: Equal Ground, The morning
